İMAR MEVZUATINA AYKIRILIĞIN İSPATI
İmar Kanunun 27.maddesindeki istisnalar dışındaki bütün yapıların yapımı, yerel yönetimlerce verilecek izne bağlıdır.Yerel yönetimlerden izin(ruhsat) alınmaksızın yapılan yapılar ile ruhsata aykırı yapılan yapılar yahut bağımsız bölümler ‘’Kaçak’’ sayılır ve yerel yönetimlerce yıkılması zorunludur. Kaçak yapı yapılması ise , suç teşkil ettiğinden ‘’ceza ‘’ yaptırımı uygulanmasını gerektirir. İmar Kanunu hükümleri, kamu düzeni gereğince ‘’emredici’’ hukuk kuralları olup, mahkemece yargılamanın her aşamasında doğrudan gözetilir. Kaldı ki yüklenici, özen ve sadakat borcu gereği, inşaatı taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine, İmar Kanunu ve yönetmeliklerine ve inşaat tekniğine uygun olarak yapmakla yükümlüdür. Yapının kaçak olması durumunda, yüklenici iş bedeli; iş sahibi ise ayıplı ve eksik iş bedeli isteyemez. İmara aykırılık, tadilat projesiyle giderilebilecek derecede ise, mahkemece inşaatın yasal hale getirilmesi için önce yükleniciye süre verilir; verilen süre içinde gereğini yapmadığı takdirde ise giderlerinden yüklenici sorumlu olmak üzere, iş sahibine yetki ve süre verilmesi gerekir.1
Yıkımına karar verilen bir binanın ekonomik bir değeri olmayacağından yüklenicinin edimini yerine getirdiği kabul edilerek tapuya hak kazanması söz konusu olamaz.Bu durumda mahkemece yükleniciye mehil verilerek proje tadilatı yoluyla ve kısmen yıkım gerçekleştirmek suretiyle inşaatın iskan raporunun alınabilmesi için imkan sağlanabilir.2
Teslim, inşaatın iskan ruhsatı alınması şartına bağlanmışsa, kullanma izni alınmayan ancak fiilen bitirilen inşaatı davacı arsa sahibi kabul etmek zorunda değildir. Zira şu haliyle kaçak durumda olup yasal hale gelip gelmeyeceği de belli değildir. Bu durumda ; yükleniciye inşaatı yasal hale getirmesi ve kullanma iznini (iskan ruhsatını) alarak arsa sahibine teslim etmesi için gerekli mehil ve işlemleri yapması bakımından yetki verilmesi gerekir, bu mehil zarfında inşaat yasal hale getirilip kullanma iznini alması sağlanmadan başka işlem yapılamaz.3
- Yargıtay 15.HD. 23.06.2003 , 1812/3377
- Yargıtay 15.HD. 27.05.2003 , 2350/2750
- Yargıtay15. HD. 19.1.2004, 3205/184
Avukat iltan Ekmekçioğlu