GÖTÜRÜ ÜCRETLE ANLAŞILAN İŞLERDE EKSİK VE KUSURLU HİZMETİN ÜCRETE ETKİSİ
TBK’nın 480/1 maddesi hükmü gereğince, iş götürü olarak pazarlık edilmişse, yüklenici işi kararlaştırılan fiyata yapmaya zorunludur. Eğer varsa taraflar arasında düzenlenen sözleşme de göz önünde bulundurularak yüklenicinin işten elini çektiği gündeki yapılan işin durumuna göre inşaatın fiziksel olarak kaçta kaçının yapıldığı uzman bilirkişi aracılığıyla belirlenmeli ve bu yöntemle bulunacak oran götürü ücret uygulanmalı ve kurulacak orantı sonucu yapılan işe düşen tutar saptanmalı, bu tutar yapılan işin karşılığı olarak kabul edilmelidir.1
İş bedeli götürü olarak taraflarca kararlaştırılmışsa; yüklenici, eseri kararlaştırılan bedelle yapmak zorundadır ve eserin yapımı önceden tahmin edilenden daha çok çalışmayı ve gideri gerektirmiş olsa bile bedelin artırılmasını isteyemez (TBK. md. 480/1) Bedelin önceden kararlaştırılmamış veya yaklaşık olarak taraflarca saptanmış olması durumunda ise, TBK. md. 481 hükmü gereğince, işin yapıldığı zamandaki serbest piyasa rayiçlerine göre, mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle iş bedelinin belirlenmesi gerekir.
Yapılan eserin bedelinin istenebilir olması zamanı ise, TBK. md. 479. maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde hükmüne göre, sözleşmede değişik bir düzenleme yoksa, eserin bedeli teslim zamanında ödenir. Ayrıca, eserin bedelinin parça parça tesliminde ödeneceği taraflarca sözleşilmişse, her parçanın bedeli onun teslimi zamanında ödemesi gerekir. 2
İnşaatın hangi cins malzemeyle ve ne gibi bir işçilikle yapılacağı konusunda sözleşmede açıklık yoksa ve bu konu taraflarca da ispat edilememişse, ortalama bir inşaat temel alınarak eksik ve bozuk iş bedeli hesaplanacaktır.3
- HD. 18.9.2003, 910/4077
- HD. 10.4.2007, 2245/2324
- HD. 29.11.2016, 5747/6500